Druga ciąża i ciekawostki kulturowe / Ma deuxième grossesse et quelques observations d’une expatriée

Jestem już na półmetku drugiej ciąży, czego pewnie większość z Was dowiedziała się z Instagrama lub Facebooka. Chciałam jednak i na blogu dać znać, że na jesień powiększy się nam rodzinka, tym bardziej, że brzuszek jest teraz wyraźnie widoczny a przyjaciółka zrobiła mi ostatnio kilka zdjęć.

Je suis à mi-chemin pour la deuxième grossesse et j’imagine que la plupart d’entre vous ont déjà appris la nouvelle sur mon compte Instagram ou Facebook. Malgré tout, je voulais quand même faire une annonce aussi sur le blog, d’autant plus que le ventre est bien visible à présent et qu’une amie m’a photographiée ces derniers jours.

Gdy czekałam ostatnio na umówione badanie w szpitalu, moja uwagę przykuł plakat zachęcający do abstynencji w ciąży. Poczekałam, aż nikt nie będzie się kręcił dookoła i dyskretnie zrobiłam zdjęcie, bo stwierdziłam, że to świetny punkt wyjścia do przekazania Wam kilku ciekawostek kulturowych w temacie oczekiwania na dziecko. O różnicach w prowadzeniu ciąży w Polsce i we Francji pisałam już też wcześniej dość obszernie tutaj.

Récemment, en attendant mon examen à l'hôpital, j’ai regardé une affiche incitant les femmes enceintes à ne consommer ni alcool, ni tabac. J’ai attendu qu’il n’y ait plus personne autour pour prendre le poster en photo. Je me suis dit que ce serait un bon point de départ pour vous expliquer quelques différences culturelles concernant la grossesse en Pologne et en France. J'avais déjà parlé auparavant du suivi de grossesse dans les deux pays, si cela vous intéresse.

Treść plakatu brzmi dosłownie tak:

9 miesięcy

8 kilo truskawek

7 drzemek w tygodniu

6 telefonów od mamy dziennie

5 pobudzonych zmysłów

4 imiona w finale

3 USG

2 litry wody dziennie

1 szczęśliwe rozwiązanie

0 alkoholu i 0 tytoniu

Chciałabym rozwinąć kilka punktów z tej listy.

Dlaczego truskawki? We francuskim “avoir des envies de fraises” oznacza tyle, co mieć ciążowe zachcianki (a w doslownym tlumaczeniu: “mieć ochotę na truskawki”). Jednak tak naprawdę wcale nie chodzi tu o te konkretne owoce. Truskawki w tym zwrocie symbolizują coś trudno dostępnego, jak truskawki w środku zimy. Co ciekawe, istnieje francuska marka ubrań ciążowych, która wyraźnie zainspirowała się tym wyrażeniem, bo nazywa się Envie de Fraise.

We Francji jednak niewiele mówi się na temat zachcianek. Z moich obserwacji wynika, że kobiety jedzą raczej normalnie i nie miewają ekscentrycznych pomysłów na przekąski lub nie wspominają o nich koleżankom. Wydaje mi się, że wiele Francuzek pilnuje, by za dużo nie przybrać podczas ciąży i na pewno w powszechnej opinii stan błogosławiony nie jest wymówką do folgowania sobie.

Zdarzyło mi się już kilka razy, że któryś z moich polskich uczniów pytał, czy miewam zachcianki późnym wieczorem albo w środku nocy i czy mój mąż biegnie wtedy na stację benzynową. No cóż… we Francji byłoby to trudne do zrealizowania. We Francji znalezienie sklepu otwartego późnym wieczorem lub w nocy graniczy z cudem (zwłaszcza poza większymi miastami). Na szczęście mój apetyt w ciąży jest racjonalny - przystosował się chyba do lokalnych zwyczajów. ;)

En polonais, on ne parle pas d’envies ‘de fraises’, mais, plus généralement, ‘des envies de grossesse’. J’ai l’impression que le sujet est plus souvent abordé entre les femmes enceintes qu’en France. Dans l’opinion générale, on associe souvent les envies en question a des mélanges étranges de saveurs et/ou aux caprices qui peuvent advenir à une femme enceinte à tout moment, même en pleine nuit. J’ai entendu des histoires dans lesquelles les conjoints courageux se dévouaient à aller chercher des produits alimentaires particuliers dont leurs femmes avaient envie à des heures incongrues. Il m’est arrivé plusieurs fois que mes élèves polonais demandent si ce fut également mon cas! Bon, pas vraiment… Heureusement, mon appétit s’est adapté aux conditions locales! Je leur ai expliqué qu’en France, il est assez difficile de trouver des commerces ouverts tard le soir ou dans la nuit! Puis, j’ai l’impression que les Françaises se nourrissent de manière habituelle en attendant le bébé (ou bien, elles ne parlent pas de leurs excès ; ) ), car, dans la plupart des cas, elles veillent à ne pas prendre trop de poids. Ensuite, la grossesse n’est pas un prétexte pour céder à toutes les tentations ou pour se laisser aller (je ne veux pas dire qu’en Pologne, c’est généralement le cas, loin de là, mais les futures mamans bénéficient quand même de plus d’indulgence à ce niveau-là!). Partagez-vous mes observations?

Jeśli chodzi o imiona, z plakatu wynika, że rodzice większą ilość propozycji zawężają do czterech, z których później wyłania się faworyt. To oczywiście nie musi być regułą. Być może niektórzy mają do samego końca problem z decyzją, bo francuskie maluchy nierzadko noszą po kilka imion. Cztery to kiedyś była norma i najczęściej żadne nie było przypadkowe: np.drugie po tacie, trzecie po dziadku, czwarte po chrzestnym. Zauważyłam jednak, że teraz coraz częściej dzieci otrzymują jedno lub dwa imiona. Zdecydowana większość tutejszych rodziców nie zdradza imienia dziecka przed porodem.

Chciałam jeszcze opowiedzieć Wam o zdumiewającym zwyczaju, o którym opowiedziała mi koleżanka, której mąż jest Bretończykiem. Nie słyszałam jednak o tym od nikogo innego w regionie. W jego rodzinie drugie i trzecie imię wybierają dziecku chrzestni. Takie niełatwe zadanie otrzymał jej mąż, przyszły chrzestny. Dodatkowe utrudnienie były dwa: nie znał płci dziecka ani nie wiedział, jakie imię szykują dla niego rodzice, ponieważ obie te kwestie trzymali w tajemnicy. Chyba musiał wiec przewidzieć kilka wariantów, co najmniej dwa.

Więcej o różnych zwyczajach i ciekawostkach dotyczących imion we Francji przeczytacie w osobnym artykule, który napisałam już parę lat temu.

Si l’on parle des prénoms, en Pologne, il est habituel de les dévoiler avant la naissance du bébé (pareil pour le sexe de l’enfant). Les parents se limitent, pour la plupart, à un ou deux prénoms. J’ai été donc assez surprise en découvrant le nombre de prénoms qu’une personne pouvait porter en France! Cependant, j’ai l’impression que cela se simplifie aujourd’hui, n’est-ce pas?

Je voulais vous demander aussi si vous connaissiez cette coutume qui m’a beaucoup surprise et qui est présente dans la famille du mari breton d’une copine polonaise. Chez eux, le deuxième et troisième prénom du nouveau-né sont choisis par la marraine et le parrain. Lui-même, il s’est retrouvé dans la situation où son frère l’a choisi comme parrain et lui a donc confié cette tâche. Ce qui la rendait plus complexe, c'était le fait de ne savoir ni le sexe ni le prénom choisi par les parents! J’imagine donc qu’il était obligé d’en préparer plusieurs variantes, au moins deux!

Il y a quelques années, j’avais consacré un billet entier à cette histoire de prénoms qui me passionne. En effet, il y a pas mal de différences culturelles entre la France et la Pologne a ce niveau-là! Vous pouvez retrouver l’article en question ici.

Być może zaskoczyła Was niewielka ilość badań USG. W publicznej służbie zdrowia we Francji, jeśli ciąża przebiega prawidłowo, przysługują bowiem tylko trzy USG, po jednym na każdy trymestr. Być może w polskiej służbie zdrowia jest podobnie, ale wszystkie mamy, które znam, chodziły prywatnie do ginekologa i tam miały co miesiąc USG. Możliwe też, że we francuskich prywatnych klinikach przewidziane jest więcej USG? We Francji dużo rzadziej slyszalam tez o badaniach 4D, ale być może to przypadek, nie chcę Wam zafałszowywać obrazu.  Jeśli jakaś mama-emigrantka czytająca artykuł ma doświadczenie w tym temacie, będę wdzięczna za podzielenie się z nami wiedzą!

Si l’on parle du nombre d'échographies, il est possible que dans des cabinets publics en Pologne il soit le même, mais toutes les femmes que je connais ont choisi le suivi privé de la grossesse et bénéficient donc d’une écho tous les mois! J’avoue qu’en parlant avec elles, je trouvais parfois que mes examens se faisaient attendre, mais je ne me plains pas parce que je suis très contente du suivi de grossesse en France.

Peut-être que dans le privé en France il y a également plus d'échographies, vous en savez quelque chose? Une autre différence est celle que les échos 4D semblent être très populaires et appréciées des mères polonaises et en France, elles me paraissent plus rares, mais il se peut que ce ne soit que mon impression.

W temacie alkoholu i papierosów chciałam powiedzieć, że pomimo stereotypów, z którymi się zetknęłam, nie spotkałam się właściwie z Francuzkami stosującymi używki w czasie ciąży. Przypomina mi się tylko jedna koleżanka, która popalała na początku ciąży, bo nie dała rady radykalnie rzucić palenia.Zdarzało mi się słyszeć, jak ktoś mówił, że małe ilości nie zaszkodzą, ale raczej nie były to same ciężarne kobiety, tylko ich otoczenie. Wydaje mi się natomiast, że widok przyszłej mamy z kieliszkiem czy papierosem w ręce spowodowałby mniejszy szok i społeczny ostracyzm niż w Polsce. Z drugiej strony- podczas pierwszej ciąży byłam ogromnie zdziwiona tym, że to podczas wizyty w ojczyźnie parę razy proponowano mi spróbowanie jakiegoś alkoholu, a nie we Francji. Jestem bardzo ciekawa doświadczeń innych mam i emigrantek- uważacie, że ta kampania propagująca abstynencję jest trochę na wyrost czy z Waszych obserwacji wynika, że to realny problem we Francji?

Et par rapport à l’abstention pendant la grossesse, quelles sont vos observations? Trouvez-vous que la campagne que j’ai vue a du sens ou que la question est évidente?  Je dois dire que je n’ai pas vraiment vu de Françaises fumer ou boire enceintes. J’ai juste le souvenir d’une copine qui fumait un peu au début de sa grossesse, car elle n’est pas parvenue à arrêter définitivement de fumer du jour au lendemain. Il m’est arrivé d’entendre des personnes dire qu’en quantité limitée, la consommation de l’alcool ou de tabac n’est pas un drame, mais ces paroles ne venaient pas directement des femmes enceintes, mais plutôt de leur entourage. Je crois qu’une femme enceinte, un verre ou une cigarette à la main, serait moins jugée socialement en France qu’en Pologne. En même temps, c’est paradoxalement en Pologne que lors de ma première grossesse, on m’a proposé plusieurs fois un verre! Je suis vraiment curieuse de vos expériences et de ce que vous avez remarqué autour de vous.

Jeśli zostawicie komentarz, sprawicie mi tym razem wyjątkową radość, ponieważ ze względu na awarię komputera pisałam ten artykuł dwa razy… Pierwsza, gotowa wersja, mi przepadła, ale mimo ogromu frustracji usiadłam do tekstu raz jeszcze!

Si vous avez envie de laisser un commentaire, n'hésitez pas. Cela me fera particulièrement plaisir cette fois, car à cause d’une panne d’ordinateur, j’ai été obligée d'écrire ce texte deux fois. J’ai vraiment été frustrée d’avoir tout perdu, mais je me suis motivée à réécrire ce billet.

PS. Zdjęcia są autorstwa Justyny, znajdziecie ją na Instagramie jako justyna_fialkowska

PS. Les photos ont été prises par Justyna, vous pouvez la retrouvez sur Instagram: justyna_fialkowska